SPRAT sertifikasyon sisteminin Türkiye’de ilk yayılmaya başladığı yıllar elimizdeki modern iple erişim(çift ip sistemi) teknikleriyle ilgili Türkçe kaynak sayısı 0’dı. Yazıyla sıfır. Dağcılık ya da mağaracılıktan edindiğimiz bilgileri iple erişim sistemlerine entegre etmeye çalışıyorduk. Hem uygulamada hem de teorik anlamda bir standart yoktu.
SPRAT sertifikasyon sisteminin yayılmaya başlamasıyla bu konunun uygulamaya dönük kısmını standardize edebildik. Fakat teorik Türkçe kaynak eksikliği halen devam ediyor.
SPRAT belgelerinin(İple Erişim Çalışmaları İçin Sertifikasyon Koşulları ve Güvenli Uygulamalar) ilk Türkçe çevirileri 2011 yılında Mustafa Nalbant tarafından yapıldı. 2014 yılından itibaren ise bu belgelerin güncel çevirilerini düzenli olarak yapıp, açtığım kursların tamamında bu belgeleri kurslara katılan herkesle paylaştım. Amacım, teknisyen adaylarına ana dillerinde kaynak sağlayabilmekti.
Bu çabayı 2021 yılında SPRAT’ın eski başkanı Troll’le tanışınca bir adım öteye taşıma kararı aldım. 2021 yılı itibariyle SPRAT’ın 14 belgesini, Engin Külahoğlu, Selahattin Günen, Kadir Gürses, Çağrı Tuncay ve Alper Özkarakaş’ın desteğiyle Türkçe’ye çevirdim. Bu belgeleri SPRAT’ın web sitesinde yayınlatabilmek için neredeyse 1 yıl bekledik. Bu süre zarfında belgelerle ilgili geri bildirimler aldım ve belgeleri SPRAT web sitesinde yayınlandıktan 4 ay sonra onları güncelledik. 2023 yılında ise SPRAT belgelerinde yapılan büyük değişiklik nedeniyle tüm belgeleri neredeyse yeniden çevirdik. Fakat bu belgeleri SPRAT web sitesinde yayınlatmayı başaramadık. Öyle ki 2023 yılında çevirisini bitirdiğim SPRAT soru havuzu da kullanıma sokulmadı. Bu soruları çevirmekteki amacım ise ileride online olarak yapılacak sınavların Türkçe yapılabilmesiydi.
Ayrıca SPRAT web sitesinde ilgili yerlerde geçen “Turkey” ismini “Türkiye” olarak değiştirebildik. İlgili yerlerde yazan Turkish kelimesini ise henüz “Türkçe” olarak değiştiremedik.
Bu süre zarfında sık sık SPRAT’la iletişime geçerek belgelerin ne zaman yayınlanacağıyla ilgili bilgi almaya çalıştık.
SPRAT ‘ın cevabı ise şu oldu. “Deepl çeviri programının ücretli versiyonunu aldık. Bundan sonra çevirileri yapay zeka ile yapacağız.”
Bu çevirinin de bir insan tarafından kontrol edilmesi gerektiğini anlatmaya çalıştık fakat kendilerinden bir dönüş alamadık.
Bu yanıttan sonra 2024 yılı Nisan ayı itibariyle SPRAT web sitesinde yayınlanan 14 Türkçe belge de siteden kaldırıldı.
Bu konuda artık SPRAT’la ilerleme kaydedemiyoruz. Bu nedenle SPRAT belgeleri sitelerinde Türkçe olarak yayınlayıncaya kadar burada paylaşmayı uygun gördüm. Çünkü insanlar SPRAT’la ilgili bir şeyi merak ettiğinde doğrudan bana soruyor. Bu soruları her zaman cevaplamaya zamanım olmuyor. Bu nedenle olması gerektiği gibi bu kaynaklar herkesin erişimine açık olmalı. Bu belgelerle ilgili Türkçe kaynaklar SPRAT web sitesinde paylaşıldığında buradaki paylaşımı kaldıracağım.
En güncel versiyonlarla ilgili Türkçe çeviri yapmak isterseniz belgelerin .docx versiyonlarını sizlerle paylaşabilirim.
En güncel belgelerin Türkçe çevirilerinin SPRAT web sitesinde yayınlanmasını istiyorsanız lütfen SPRAT’a bu isteğinizi belirten bir e-posta gönderiniz.
Uyarı: Bu kaynakları kullanırken lütfen belgelerin sürüm numaralarını kontrol ediniz. En güncel dosya sürümlerinin İngilizce versiyonlarına SPRAT web sitesinden ulaşabilirsiniz.
TÜRKÇE SPRAT BELGELERİ
1- Safe Practices For Rope Access Work_SPC-01_21A
İple Erişim Çalışmaları İçin Güvenli Uygulamalar
2- Rope Access Certification Requirements_CRC-01_22A
İple Erişim Sertifikasyon Koşulları
3- Defined Terms_SOC-02_22A
4- Rope Access Evaluation Guidelines_EC-01_22C
İple Erişim Değerlendirme Kılavuzu
5- Evaluation Rubric_EC-04_22A
6- Candidate Preparation Form_EC-31_21B
7- Practice Written Test_EC-35_21A
8- Access Work Plan Checklist_SPC-11_21A
9- Supervisor Qualification Checklist_SPC-12_21A
Saha Sorumlusu Kontrol Listesi
10- Equipment Inspection Checklist_EC-36_22A
Ekipman Denetleme Kontrol Listesi
11- Certification Requriements Checklist_Poster_EC-30_21B
Sertifikasyon Koşulları Kontrol Listesi_Poster
12- Host Preparation Form_EC-32_22A
13- Evaluation Session Candidate Affidavit_EC-09_19A
Değerlendirme Oturumu Aday Beyannamesi
14- Understanding Rope Access_CC-01_20A